Reumatoïde Artritis in een notendop

Wat is reumatoïde artritis (RA)?

Reumatoïde artritis is een aandoening aan het immuunsysteem of "auto-immuunziekte" en veroorzaakt ontsteking van de gewrichten. Het kan ook invloed hebben op de huid, ogen, longen, hart, bloed en zenuwen.
Alhoewel de RA-symptomen kunnen komen en gaan, kan de ziekte na verloop van tijd verergeren en zelfs nooit verdwijnen. Vroegtijdige, agressieve behandeling is de sleutel om de ziekte te vertragen of te stoppen.

Wat zijn de symptomen?

Gewrichtsontsteking bij RA veroorzaakt pijn, warmte en zwelling.
De ontsteking is meestal symmetrisch, op beide zijden van het lichaam en op hetzelfde moment (zoals op de polsen, knieën of handen).
Als andere symptomen van RA komt stijfheid in de gewrichten voor -vooral in de ochtend of na een periode van inactiviteit- voortdurende vermoeidheid en lichte koorts.
De symptomen ontwikkelen zich geleidelijk in de loop der jaren, maar kunnen ook snel opstoten bij sommige mensen.                                         

Wie krijgt het?

Gewoonlijk tussen de leeftijd van 30-60 jaar, maar jongere en oudere mensen kunnen het ook krijgen. Reumatoïde artritis komt twee tot drie keer vaker bij vrouwen dan bij mannen voor. Rokers hebben meer kans op RA, of als je een familielid met deze aandoening hebt.

Wat is de oorzaak?

Wetenschappers weten niet precies waarom mensen reumatoïde artritis krijgen. Sommigen kunnen een genetisch risico hebben dat geprikkeld wordt door een infectie dat nog niet door deskundigen is geïdentificeerd.

Wat doet RA met de rest van het lichaam?

RA kan buiten organen en gewrichten ook andere delen van het lichaam aantasten, zoals:

• Reumatoïde knobbeltjes (zoals afgebeeld): stevige klonters onder de huid en in de inwendige organen
• Syndroom van Sjögren: ontsteking en beschadiging van de klieren van de ogen en de mond; andere delen van het lichaam kunnen ook aangetast worden.
• Pleuritis: ontsteking van het slijmvlies van de longen.
• Pericarditis: ontsteking van het vlies rond het hart.
• Bloedarmoede: onvoldoende gezonde rode bloedcellen.
• Syndroom van Felty: onvoldoende witte bloedcellen. Ook gelinkt aan een vergrote milt.
• Vasculitis: bloedvatontsteking, waardoor bloedtoevoer naar de weefsels kan worden belemmerd.

Wat is kinderreuma of Juveniele Idiopathische Artritis (JIA)?

Kinderreuma is de meest voorkomende vorm van artritis bij kinderen.
Zoals RA bij volwassenen, veroorzaakt JIA gewrichtsontsteking, stijfheid en schade. Het kan echter ook invloed hebben op de groei van een kind. "Idiopathisch" betekent: oorzaak onbekend.

RA en zwangerschap?

Verrassend genoeg, verbetert de reumatoïde artritis bij tot 80% van de vrouwen tijdens de zwangerschap.
Het zal waarschijnlijk terug oplaaien nadat de baby is geboren. Waarom dit gebeurt is onduidelijk.
Het kan nodig zijn om wijzigingen in jouw medicijnen aan te brengen voordat je zwanger wordt en tijdens de zwangerschap.

Wat controleren de artsen?

Omdat de symptomen kunnen komen en gaan, is de diagnose van RA in een vroeg stadium een echte uitdaging.
Als je volgende symptomen hebt, kan je arts meer testen verlangen:

• Ochtendstijfheid in de gewrichten
• Zwelling / vloeistof rond meerdere gewrichten tegelijkertijd
• Zwelling in de pols, hand- of vingergewrichten
• Dezelfde aantasting aan beide zijden van je lichaam
• Harde klonters onder de huid (reumatoïde knobbeltjes)

Bloedtesten?

Wanneer je arts denkt dat je RA hebt, kan hij een bloedonderzoek vorderen om te controleren op tekenen van ontsteking in het lichaam.
Andere veel voorkomende labotesten zijn de RF-test (reumafactor) en de anti-CCP (anti-cyclisch citrulline peptide antistof) die de meeste mensen met RA hebben.

Medische beeldvorming?

Röntgenstralen kunnen reumatoïde artritis diagnosticeren en later als ijkpunt dienen naarmate de ziekte vordert.
Je kan ook een MRI of echografie krijgen om naar gewrichtsschade en -ontsteking te zoeken.

Alternatieve behandelingen?

Sommige mensen met RA vinden soelaas in alternatieve behandelingen, zoals het toepassen van vochtige warmte, acupunctuur en ontspanningstechnieken. Sommige supplementen, zoals visolie, bernagiezaadolie en katteklauw zijn positief bevonden om mogelijk te helpen bij RA;
Neem contact op met je arts vooraleer supplementen te nemen, daar zij bijwerkingen kunnen veroorzaken en interageren met je medicijnen.

Actief zijn en blijven!

Regelmatige lichaamsbeweging kan die stijve, pijnlijke gewrichten verhelpen. Het houdt ook de botten en spieren sterk. Kies oefeningen zoals zachte stretching, krachttraining en low-impact aerobics (zwemmen, water aerobics). Wees voorzichtig met elke activiteit die druk legt op de gewrichten, zoals joggen of zwaargewicht tillen. Wanneer je een opstoot hebt, las dan een korte onderbreking in je oefeningen in.
Als je op het ogenblik nog niet actief bent, overleg dan eerst met je arts vooral je aan de slag gaat.